ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ: Τετάρτη 10:00-20:00
  Πέμπτη - Κυριακή 10:00-17:00
  Δευτέρα & Τρίτη κλειστά

Η Συλλογή του Παρισιού

Εξερευνήστε τη Συλλογή

Τίτλος έργου / Ονομ. αντικειμένου
Καλλιτέχνης / Δημιουργός
Χρονολογία (YYYY)
Αρ. αρχείου Λ.Π.
Τεχνικές
 

La Sortie / Η Έξοδος



Pierre Bonnard (1867-1947)
La Sortie / Η Έξοδος
λάδι σε χάρντμπορντ
AGLC 272 @ A.G Leventis Gallery

Τ ο 1891, όταν μια εταιρεία παραγωγής σαμπάνιας ανέθεσε τη δημιουργία διαφημιστικής αφίσας στον νεαρό Pierre Bonnard, ο πατέρας του πείστηκε εν τέλει για το ταλέντο του γιου του και έδωσε την συγκατάθεσή του να ακολουθήσει τον δρόμο της τέχνης. Εκείνη την εποχή, ο 24χρονος Bonnard σπούδαζε νομικά και παράλληλα παρακολουθούσε, από το 1887, μαθήματα σε μια ιδιωτική σχολή τέχνης στο Παρίσι, την Académie Julian, όπου έγινε φίλος με μια παρέα νεαρών ζωγράφων. Ανάμεσά τους βρισκόταν, πρώτιστα, ο Paul Sérusier (1864-1927), ο οποίος το φθινόπωρο του 1888 είχε καταπλήξει τους φίλους του με έναν μικρό, ζωηρόχρωμο πίνακα, μια τοπιογραφία που είχε ζωγραφίσει στο Pont-Aven «υπό την καθοδήγηση του Paul Gauguin»: το έργο αυτό αποτέλεσε το Le Talisman [Το φυλαχτό] (Παρίσι, Musée d’Orsay) για εκείνον και τους φίλους του Maurice Denis (1870-1943), Paul Ranson (1864-1909), HenriGabriel Ibels (1867-1936), K.-X. Roussel (1867-1944), Édouard Vuillard (1868-1940), René Piot (1869-1934) και, βεβαίως, για τον ίδιο τον Bonnard. Οι νέοι αυτοί καλλιτέχνες, που μάθαιναν λιγότερα από τη διδασκαλία της παράδοσης στη σχολή τους και περισσότερα από την εμπειρία του Paul Gauguin (1848-1903), του Vincent van Gogh (1853-1890) και των Ιμπρεσιονιστών, αυτοαποκλήθηκαν «Nabis», δηλαδή, «προφήτες» – ή «μυημένοι» στα εβραϊκά. Ετούτη η μικρή συμβολιστική και μυστικιστική πρωτοπορία όφειλε σαφώς τη γένεσή της στις διδαχές του κορυφαίου ζωγράφου του Pont-Aven. O Bonnard έγινε ο «Ιάπωνας Nabi», με το επίθετο να υπογραμμίζει την ιδιαίτερη προτίμησή του στα καθαρά, αντιθετικά χρώματα, καθώς και στο δυναμικό γραμμικό ύφος των ιαπωνικών χαρακτικών, τα οποία η Δύση ανακάλυψε –και θαύμαζε– από τα μέσα του 19ου αιώνα. Αν και η ζωγραφική παρέμενε το πρωταρχικό μέσο έκφρασής του, ο Bonnard ελκυόταν από τη χαρακτική, και ιδίως από τη λιθογραφία, η οποία εκείνη την περίοδο, με τους ξεχωριστούς, καταξιωμένους καλλιτέχνες, όπως οι Jules Chéret (1836-1932) και Henri de Toulouse-Lautrec (18641901), γνώριζε μια εντυπωσιακή άνθηση. Έπειτα από την αφίσα της France-Champagne, που γοήτευσε τον Toulouse-Lautrec, ο Bonnard, επιδιδόμενος σε αφίσες και εικονογραφήσεις, σημείωσε τις πρώτες καλλιτεχνικές επιτυχίες του. Φιλοτεχνώντας το 1894 την αφίσα για τη La revue blanche, ο Bonnard γνώρισε τους πιο πρωτοπόρους κύκλους του πνεύματος και της διανόησης της εποχής (αργότερα υπήρξε ο εικονογράφος του Paul Verlaine, του Alfred Jarry και του Octave Mirbeau) και ανέπτυξε μια ιδιαιτέρως στενή σχέση με έναν από τους ιδρυτές αυτής της περιοδικής έκδοσης, τον Thadée Natanson∙ μάλιστα, η σύζυγος του Natanson, η Misia, μούσα πολλών καλλιτεχνών, θα γινόταν σύντομα και από τα αγαπημένα μοντέλα του Bonnard. Χάρη στον συμμαθητή του Aurélien Lugné-Poë, ο Bonnard διατήρησε εξίσου στενούς δεσμούς με την παρισινή θεατρική πρωτοπορία.

Η ζωή στο Παρίσι, οι ασήμαντες στιγμές της καθημερινότητας και η ζεστασιά της οικογένειας αποτέλεσαν την πηγή της πρώτης θεματικής του, όπως είχε συμβεί και με τους Ιμπρεσιονιστές. Το καλοκαίρι, αντίθετα, τον οδηγούσε πίσω στην τοπιογραφία, ανάλογα πάντοτε με την παραθεριστική του επιλογή. Ταυτόχρονα, έδειχνε σαφή προτίμηση και στο γυμνό, με μοντέλο του τη μέλλουσα γυναίκα του, τη Marthe. Η χαρακτηριστική φαντασία των συνθέσεών του, η ασυνήθιστη δομή τους και η προοπτική τους (η οποία μαρτυρά και το φωτογραφικό ταλέντο του) συνιστούν τα καλλιτεχνικά του ιδιώματα που δεν άργησαν να εκτιμηθούν, όπως άλλωστε και το απαράμιλλο ένστικτό του ως κολορίστα.

Ο Bonnard συμμετείχε από το 1891 τακτικά στο Ανεξάρτητο Σαλόν, όπως και στο πρώτο Φθινοπωρινό Σαλόν το 1903. Η πρώτη του ατομική έκθεση πραγματοποιήθηκε το 1896 στην γκαλερί του εμπόρου τέχνης και υποστηρικτή των Ιμπρεσιονιστών Paul Durand-Ruel. Παρ’ όλη την αρχική αρνητική στάση τους, οι Ιμπρεσιονιστές Camille Pissarro (1830-1903), Pierre-Auguste Renoir (1841-1919) και Claude Monet (1840-1926) εν συνεχεία αφέθηκαν στη σαγήνη της εξαιρετικά επιδέξιας τέχνης του Bonnard. Όπως οι Nabis σύντροφοί του, ο Bonnard παρουσίασε έργα του και στο Le Barc de Boutteville, στον Ambroise Vollard (που υπήρξε και εκδότης του) και κατόπιν στον Bernheim-Jeune, στον έμπορο τέχνης του ζωγράφου έως το τέλος της καριέρας του.

Από το 1900, καθώς η τέχνη του εξελισσόταν, ο Bonnard φάνηκε να εγκαταλείπει σταδιακά το διακοσμητικό ύφος και τα έντονα χρώματα της πρώιμης περιόδου. Κοντά στο 1905, δημιούργησε μια σειρά συνθέσεων μικρών διαστάσεων, με απεικονίσεις γυναικείων μορφών μέσα σε οικιακά εσωτερικά. Πρόκειται, κυρίως, είτε για γυμνά μοντέλα που ποζάρουν στο ατελιέ του είτε για γυναικείες μορφές που ντύνονται, διαβάζουν ή ράβουν – προσωπικές σκηνές, στιγμιότυπα από καθημερινές ασχολίες. Τα θέματά του παραπέμπουν στον Degas και μοιάζουν με εκείνα που ζωγράφιζε ο φίλος του Vuillard. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το έργο της Συλλογής Α. Γ. Λεβέντη. Το μοντέλο, που δεν είναι ούτε η Marthe ούτε η Misia, δεν είναι αναγνωρίσιμο. Στη συγκρατημένη του παλέτα με γκρι και πράσινες τονικότητες, που ελάχιστα θερμαίνονται από ώχρα και πορτοκαλί, πράγματι διαφαίνεται ξανά εκείνος ο «γκρίζος ζωγράφος [στον οποίο] αρέσουν οι πορφυρές, καστανοκόκκινες και σκούρες αποχρώσεις» που τόσο θαύμαζε ο κριτικός Gustave Geffroy, φίλος του Monet και του Paul Cézanne (1839-1906), από την πρώτη κιόλας αναδρομική έκθεση του Bonnard. Ωστόσο, ήδη από το 1908-1910, ο Bonnard ξαναγύρισε στους ζωηρούς χρωματισμούς του, που χαρακτηρίζουν την τέχνη του, και πειραματίστηκε έως το τέλος της καλλιτεχνικής του διαδρομής. Αναμφίβολα, αυτή η εξέλιξη συνδέεται και με τα συχνά ταξίδια του στη νότια Γαλλία. Μάλιστα, απέκτησε σπίτι στο Le Cannet, όπου θα άφηνε την τελευταία του πνοή το 1947. Έναντι του Henri Matisse (1869-1954), αλλά και του Pablo Picasso (1881-1973) και του Georges Braque (1882-1963), ο Bonnard θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους του 20ού αιώνα.

Share this:
About the artist

Σπούδασε νομικά και παράλληλα φοίτησε στην Académie Julian στο Παρίσι. Σημείωσε επιτυχία αρχικά με τα χαρακτικά του, σχεδιάζοντας αφίσες και εικονογραφήσεις. Υπήρξε ηγετικό μέλος της ομάδας των Nabis και επηρεάστηκε από την Art Nouveau και το κίνημα του Ιαπωνισμού. Μαζί με τον φίλο του Édouard Vuillard, συνέβαλλαν στην ανάπτυξη του Ιντιμισμού (intimism), της απεικόνισης ιδιωτικών εσωτερικών χώρων, αποδοσμένων με ένα επίπεδο, γραμμικό ύφος, συνήθως με έντονα χρώματα. Ζωγράφισε επίσης αρκετές αυτοπροσωπογραφίες, τοπία, σκηνές δρόμου και πολλές νεκρές φύσεις. Τη δεκαετία του 1890 ασχολήθηκε με τη φωτογραφία. 

© Copyright © 2024 A. G. Leventis Gallery  |  Terms of Use